چکیده
امروزه بحث تولید برق در نیروگاه های با انرژی پاک و تجدیدپذیر مانند نیروگاه های بادی از اولویت های وزارت نیرو می باشد. توربین های بادی از لحاظ محل نصب ترانسفورماتور به سه دسته تقسیم می شوند که دشوارترین حالت نصب در ناسل می باشد. در این حالت بدلیل محدودیت فضای داخل ناسل(محفظه پشت توربین) لازم است ابعاد و اوزان ترانسفورماتور تا حد امکان کاهش یابد و بدلیل اینکه استفاده از مواد عایقی متداول در تولید ترانسفورماتورهای شبکه منجر به ابعاد قابل قبول نمی شود در نتیجه می بایست از مواد عایقی با تحمل دمای بالاتر استفاده نمود. در این مقاله به ارائه گزارشی از پروژه طراحی و ساخت اولین ترانسفورماتور مناسب برای نصب در داخل ناسل توربین های بادی در گروه صنعتی ایران ترانسفو می پردازیم.
مقدمه
امروزه بحث تولید برق در نیروگاه های با انرژی پاک و تجدیدپذیر مانند نیروگاه های بادی از اولویت های وزارت نیرو می باشد. توربین های بادی از لحاظ محل نصب ترانسفورماتور به سه دسته تقسیم میشوند:
الف- در داخل ناسل( Nacelle )
ب- روی زمین در داخل برج ( Tower )
ج- روی زمین و بیرون از برج
در نوع اول بدلیل محدودیت فضای داخل ناسل(محفظه پشت توربین) لازم است ابعاد و اوزان ترانسفورماتور تا حد امکان کاهش یابد. با استفاده از عایق های الکتریکی متداول سلولزی با کلاس حرارتی (A (105 °C این امر مقدور نبوده ولذا می بایست از مواد عایقی با تحمل حرارت بالا مانند کلاس ( F (155 °C ویا کلاس ( H (180 °C در ساخت سیم پیچ ها و اکتیوپارت استفاده نمود. همچنین روغن ترانسفورماتور باید تحمل دمای بالا را داشته و خطر آتش سوزی نداشته باشد و بنابراین استفاده از روغن های متداول معدنی مجاز نبوده و باید از روغن های غیرمعدنی مانند استرها (Esters) ویا روغن های سیلیکونی با( Flash point >300 °C ) استفاده گردد.
در همین راستا و جهت امکان تولید این نوع ترانسفورماتور در داخل کشور بمنظور مشارکت در پروژه های ساخت نیروگاه های بادی ۲۵۰۰ kW مربوط به یکی از شرکت های معتبر داخلی فعال در این زمینه و در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی و عدم نیاز به واردات این تجهیز از سازندگان اروپایی و جلوگیری از خروج ارز از کشور ، پروژه طراحی و ساخت نخستین نمونه ترانسفورماتور جهت نصب در داخل ناسل مطابق با الزامات خریدار و استاندارد [IEC 60076-16 [1 ، در شرکت ترانسفورماتور توزیع زنگان متعلق به گروه صنعتی ایران ترانسفو تعریف و انجام شد.
نویسنده : بهروز احمدزاده
