چکیده
در این مقاله با توجه به استانداردهای بین المللی و نیز دستورالعمل تعیین الزامات، معیارهای ارزیابی فنی و آزمون های ترانسفورماتورهای روغنی توزیع کیلوولت که برای کلیه شرکت های توزیع نیروی برق کشور لازم الاجراست، جهت مقایسه سه نمونه ترانسفورماتور با سطوح تلفات مختلف بررسی هایی انجام گرفته است. نمونه اول دارای مشخصات ترانسفورماتور طرح قدیمی (نرمال) شرکت ایران ترانسفو است که به وفور در شبکه های سراسر کشور موجود میباشد. نمونه دوم نیز توسط همین سازنده ولی با معیارهای تلفات طراحی و ساخته شده و در مورد نمونه سوم که توسط یک سازنده خارجی و با هسته آمورف تولید شده، معرفی مختصری از ساختمان اکتیوپارت (مجموعه هسته و سیم پیچ ها) انجام شده است. در نهایت با توجه به وزن مواد مصرفی اصلی شامل مس، هسته و روغن و قیمت روز آنها، شاخصی از قیمت خرید ترانسفورماتورهای نمونه محاسبه شده و سپس با در نظر گرفتن قیمت تلفات بی باری و بارداری، معیاری از هزینه کل این سه نمونه تعیین شده که با مقایسه این ارقام ترانسفورماتور نمونه دوم نسبت به دو نمونه دیگر اقتصادی تر برآورد شده است.
مقدمه
بحث پیرامون کاهش تلفات ترانسفورماتورها در شبکه های توزیع سالهاست که جزو مباحث مطرح شده در شرکت های توزیع نیروی برق و کارخانجات سازنده و کنفرانس های علمی میباشد.[۱] طرح این موضوع در سایر کشورها منجر به تدوین استانداردهایی مانند [DIN 42500 [2 در کشور آلمان و یا [HD 428.1 S1 [3 در اتحادیه اروپا گردیده و در همین رابطه دستورالعمل تعیین الزامات، معیارهای ارزیابی فنی و آزمون های ترانسفورماتورهای روغنی توزیع ۲۰ کیلوولت [۴] نیز که ویرایش اول آن در سال ۱۹۳۲ توسط معاونت هماهنگی توزیع شرکت توانیر تدوین شده، به کلیه شرکت های توزیع نیروی برق کشور ابلاغ گردیده است. بر اساس سند فوق یکی از مشخصات اجباری ترانسفورماتورها، شاخص حداکثر سطح تلفات مجاز آن بوده که مقدار آن ’AB تعیین شده است. این بدین مفهوم است که برای هر ترانسفورماتور با توان مشخص، حداکثر مقدار تلفات بار (PK) از گروه A و حداکثر مقدار تلفات بی باری (Po) از گروه ’B (قید شده در جدول شماره ۳ دستورالعمل فوق الذکر) تعیین می گردد.
در این مقاله نتایج بررسی های انجام شده بر روی یک دستگاه ترانسفورماتور ۱۰۰ KVA در سه طرح متفاوت ارائه شده است. لازم به ذکر است که تفاوت عمدۀ بین این سه طرح از لحاظ مشخصات ترانسفورماتور مربوط به میزان تلفات بی باری و بارداری و از لحاظ مواد مصرفی در ترانسفورماتور مربوط به نوع ورق هسته میباشد.
نویسندگان : بهروز احمدزاده ، گئورگ ب. قره پتیان ، سعید احمدزاده
